Onderdeel is het kappen van grote hoeveelheden struiken en veelal kleine of wat grotere bomen, op een oppervlak van in totaal zeker zo’n 35 hectare. Alleen al in Ankeveen gaat het om zeventien hectare, in het westen van Kortenhoef zestien hectare en bij Loosdrecht in totaal zo’n 2,5 hectare. Grootste aaneengesloten perceel is acht hectare bosrijk gebied pal achter De Kwakel, achter de Dwarsvaart daar. Een gebied waar weinig mensen komen, en ook daarom bij uitstek geschikt om zeldzame vogelsoorten meer kansen te geven. In Loosdrecht zal er onder meer gewerkt worden aan het eiland Geitekaai, tussen de 3e en 4e plas in het verlengde van de Nieuw-Loosdrechtsedijk. Daar gaan groot gegroeide bomen als els en wilg om. Maar ook vlakbij een in de warme maanden druk bezochte plek als de Wastobbe (2e plas) zal de natuur meer ruimte moeten krijgen. Daar gaat het om legakkers.

Kilometers aan raster

Maar ook komen er kilometers aan rasters langs de waterkant. Bedoeld om het jonge, opkomende riet te beschermen tegen de ganzen, die het graag opeten. In totaal 25 kilometer van die rasters moeten er komen, in het westen van Kortenhoef (elf kilometer), Ankeveen (ook elf kilometer) en Loosdrecht (drie kilometer). Er ligt in het plassengebied al kilometers van dat raster, waarmee er in totaal enkele tientallen kilometers moet komen te liggen.

(Tekst gaat door onder de foto)

Het is een ingrijpende operatie, als onderdeel van het Gebiedsakkoord voor de Oostelijke Vechtplassen. Daar werken 21 organisaties aan mee, een voor de regio ongekende en complexe aanpak, waarbij het verbeteren van de natuur een van de speerpunten is. Het project voor de moerasvogels, inclusief het verjagen en afschieten van ganzen, is er één van. Kosten een kleine vier miljoen euro, op een totaal van tachtig miljoen.

Purperreiger

De hoop is dat relatief zeldzame, kwetsbare soorten met de ingrepen weer in aantal kunnen toenemen. Het gaat om vogels als purperreiger, roerdomp, woudaapje, grote karekiet en zwarte stern, allemaal dieren die het moeten hebben van het riet, om in te schuilen en te nestelen. Van de grote karekiet is bijvoorbeeld bekend dat die vogel die van insecten leeft, stevig, dik waterriet nodig heeft om nesten in te bouwen. Het is een van de meest kwetsbare soorten in het plassengebied, waarbij alles op alles wordt gezet om deze vogel – wel omschreven als ’de icoon van Loosdrecht’ – boven de grens van een levensvatbare populatie te krijgen.

(Tekst gaat door onder de foto)

Met name de Loosdrechtse Plassen zijn een van de weinige gebieden waar deze vogel nog met enkele tientallen exemplaren voorkomt. Liefst heeft deze vogel rietkragen van minimaal vijf tot tien meter breed, in niet al te stilstaand water van maximaal een meter diepte. Daarvan is er nu veel te weinig over, ook omdat ganzen veel jong riet wegvreten. Vandaar de aanleg van rasters, die op sommige plaatsen tot aan twee meter uit de oever komen, met de hoop dat het in de loop der tijd dichtgroeit. Linten moeten dan voorkomen dat ganzen ertussen gaan zitten.

Achterstallig

Of je het als achterstallig onderhoud omschrijft of niet, feit is dat er in deze operatie grote hoeveelheden bomen, tot boompjes uitgegroeide zaailingen en struiken uit het gebied moeten worden weggehaald. Hoe dat precies zal moeten, zeker wat betreft het vervoer, is nog onderwerp van studie. Daarover moeten in het najaar knopen worden doorgehakt. Een mogelijke optie is al het hout door de versnipperaar te halen, waarna het met niet al te grote vrachtwagens kan worden afgevoerd, naar verwachting naar de verbrandingsovens. Bij De Kwakel komt in elk geval een losplaats, waar – ook voor de toekomst – weggehaalde struiken en boompjes naartoe kunnen voor het afvoeren.

(Tekst gaat door onder de foto)

In Kortenhoef ligt de nadruk meer op het helpen van vogels als roerdomp, woudaap, porseleinhoen en purperreiger. In Ankeveen meer op het stimuleren van vogels als zwarte stern en roerdomp. De kilometers aan rasters die op beide locaties worden aangelegd komen allemaal op twee meter afstand van de legakkers. Ook die worden kaal gemaakt, zodat er meer licht op het riet kan vallen en dit beter kan groeien. In elk geval in Kortenhoef en Ankeveen gaat het om achterstallig beheer, dat voor een deel door vrijwilligers is opgepakt, of nog moet worden opgepakt. In Ankeveen wordt zeventien hectare boompjes en struiken verwijderd. Het open gebied krijgt volgens ecologen daarmee weer de oorspronkelijke staat van een veenmoeras, zoals het er vroeger was. Ook omdat er minder blad en zaden vallen, betekent dat een verbetering van de kwaliteit van de rietkraag.

Kwakel

De acht hectare achter De Kwakel is een doorgegroeid bos van struiken en kleine boompjes dat ooit op de legakkers is ontstaan. Enkele karakteristieke bomen blijven overigens wel staan, aldus de plannenmakers. Het moet daar een open, moerasachtig gebied worden, waar vooral een rietachtige plant als de zegge groeit, een zogenoemd zeggenmoeras. Verder worden bij Kortenhoef ook enkele petgaten, al dan niet dichtgegroeide waterplassen ontstaan bij het uitbaggeren van het veen, van struiken en boompjes ontdaan.