Dat blijkt uit het woensdagochtend gepresenteerde advies ’Gehoorschade door versterkte muziek’. Steeds meer Nederlanders lijden aan gehoorschade. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat zo’n 54 procent van de twaalf- tot en met achttienjarigen een risico loopt. Staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid wilde van de Gezondheidsraad weten hoe dit probleem kan worden bestreden.

Gehoorschade wordt opgelopen door vaak en lang naar harde muziek te luisteren tijdens concerten en festivals, of via oortjes en koptelefoon.

Vaak is het een geleidelijk proces. Hierdoor is het lastig te bepalen welke bron van hard geluid gehoorschade veroorzaakt. Gehoorschade is onomkeerbaar en onbehandelbaar en heeft een grote impact op de kwaliteit van het leven van mensen, stelt de Gezondheidsraad.

Tinnitus

Het kan leiden tot concentratieproblemen, slaapproblemen, angst en depressie. Ook kan het leerprestaties en deelname aan het sociale leven beïnvloeden. De meest voorkomende vormen van gehoorschade zijn gehoorverlies, tinnitus (oorsuizen) en hyperacusis (overgevoeligheid voor geluid).

Uit de wetenschap blijkt dat elke maatregel die helpt om de blootstelling aan harde, elektrisch versterkte muziek te verminderen, leidt tot een lager risico op gehoorschade. Daarom adviseert de Gezondheidsraad om het maximale volume te verlagen van 103 naar 100 decibel, gemeten als een gemiddelde over vijftien minuten.

’Muziekbeleving’

Nederland zou dan in de pas lopen met omringende landen én het advies volgen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Daarin is ook rekening gehouden met het ’belang van muziekbeleving’.

In de strijd tegen gehoorschade heeft de overheid met onder andere poppodia, organisatoren van evenementen en bioscopen een convenant afgesproken. Afgesproken is dat zij zich aan verschillende maatregelen houden om de blootstelling aan harde muziek te beperken. Het huidige convenant loopt af in 2023.

De Gezondheidsraad wil dat de maatregelen ook gelden voor bijvoorbeeld sportscholen en cafes.

De overheid heeft gekozen voor zelfregulering. Volgens de Gezondheidsraad is mogelijk ’een dwingender aanpak’ nodig, zoals wetgeving. ,,Hoe dat uitgewerkt zou moeten worden is aan de politiek”, zegt voorzitter Bart-Jan Kullberg van de Gezondheidsraad.

De Gezondheidsraad vindt dat ’het stimuleren van gehoorbescherming’ prioriteit verdient. Gebruik van bijvoorbeeld oordopjes wordt door de WHO aangeraden bij 100 decibel, vooral bij frequente blootstelling. Kullberg: ,,We weten dat er veel verbetering is voor het dragen van gehoorbescherming. In andere landen zijn er verplichtingen om oordoppen uit te delen bij bepaalde concerten.”

Oordoppen

Er zijn speciale oordoppen met muziekfilter die het geluid in een concertzaal of discotheek met 15 tot 20 decibel dempen. Het is ook belangrijk voldoende afstand tot de speakers houden en af en toe een kwartier pauze te nemen als je in een lawaaierige omgeving staat. Overschrijd bij earpods ook niet de limiet van de volumebegrenzer.

De Gezondheidsraad adviseert ook preventieve maatregelen zoals het monitoren van geluidsniveaus en geven van voorlichting, voort te zetten.

Voor patiëntenvereniging Hoormij gaat de volumereductie niet ver genoeg. Gepleit wordt het aantal decibellen op evenementen en concerten terug te brengen naar 99, vergelijkbaar met de norm in Duitsland. „Liefst nog lager. In beide gevallen moet je dan nog steeds oordoppen dragen. Dat weet niet iedereen.”

Volgens Hoormij kunnen geluiden vanaf 80 decibel schadelijk zijn. Geluiden van 120 decibel kunnen je gehoor direct beschadigen. Hoe schadelijk geluiden tussen 80 en 120 decibel zijn hangt af van hoe vaak en hoe lang je er naar luistert.

Piep, brom, zoem

Ongeveer 10 tot 15 procent van de bevolking (meer dan 1,7 miljoen mensen) heeft te maken met een vorm van tinnitus, ook wel oorsuizen. Dat is een piep, brom, zoem, fluit of suis in je hoofd. Deze geluiden kunnen variëren van hard tot zacht, van hoog tot laag, van continu tot af en toe.

Tinnitus kan het gevolg zijn van langdurige blootstelling aan (te veel) lawaai, maar ook van afwijkingen aan het gehoororgaan, de hersenen of het kaakgewricht. Daarnaast komt het volgens Hoormij voor als bijverschijnsel van andere aandoeningen of ontstaat het als bijwerking van bepaalde medicijnen. Ook stress kan een rol spelen.