De start van een nieuw seizoen Havensafari’s valt deze keer samen met de Amsterdamse Zeehavendagen die vanaf vandaag worden gehouden. De havens van IJmuiden, Beverwijk, Zaanstad en Amsterdam nemen hieraan deel, samen Zeehavens Amsterdam, de ’vierde haven van Europa’. Er zijn veel activiteiten die een bijzondere kennismaking kunnen vormen met het leven en werken in het Noordzeekanaalgebied. Van de 800 bedrijven die er in dit gebied zijn gevestigd, zet een aantal de deuren open voor een gratis kennismaking. Er is een uitgebreid meerdaags programma, waarvan de Havensafari deel uitmaakt.

Maar voor de Havensafari stopt het niet na komend weekeinde; er zijn tot en met 3 september elf van dergelijke afvaarten. Vanaf de Zouthaven in Amsterdam wordt vertrokken met de Hembrug Eén, een passagiersschip van het bedrijf TAETS dat, zoals de naam reeds doet vermoeden, normaliter het Hembrugterrein in Zaandam als vaste ligplaats heeft.

De organisatie van de haventochten is in handen van cultureel ondernemer Ellen Klaus uit Berkhout. ,,De Havensafari’s bestaan al een paar jaar’’, vertelt ze. ,,Het was ontwikkeld door stedenbouwkundigen, om voor Amsterdammers het verhaal van de havens te ontsluiten. Op een bepaald moment was er geen geld meer voor. Ik heb het toen overgenomen, omdat ik het te sterk en te leuk vond om het te laten stoppen. Dat is een succes geworden. Mensen genieten er echt van en komen met een glimlach van boord. Daar word ik zelf ook blij van; het is iets heel waardevols.’’

Met de vaartochten wordt nu gemikt op een breder publiek. ,,Mensen weten niet veel van het ontstaan van de havens’’, zegt Ellen Klaus. ,,Amsterdam is bij de oostelijke havens ontstaan en de ontwikkeling is in het westen verder gegaan. Daar varen we hoofdzakelijk ook. Er wordt een koppeling gelegd met de cacao-industrie in de Zaanstreek. We gaan niet de Zaan op, we blijven op het IJ en het Noordzeekanaal. Maar we laten zien dat Amsterdam de grootste opslagplaats voor cacao is. Er worden daar ook nieuwe initiatieven ontwikkeld door bijvoorbeeld chocolademakers. Je krijgt echt een kijkje achter de schermen, ook met een bezoek aan een cacaoloods. Onze gidsen laten de bezoeker met andere ogen naar dit gebied kijken waarin jaarlijks 600.000 ton cacao wordt overgeslagen. Cacaobonen liggen gemiddeld vier jaar te wachten in Amsterdam voor ze worden geperst tot poeder en boter. Daarna wordt er suiker toegevoegd en maken Zaanse bedrijven er letterlijk chocola van.’’

Onderweg is er te eten en te drinken en zijn er muzikale optredens. ’The big five’ van het westelijk havengebied worden bezocht en bekeken, waaronder de enorme hijskraan Het Nijlpaard. ,,We brengen bezoekjes aan exclusieve plekken. Normaal mag je sowieso niet in dit gebied komen met een boot, omdat het er te gevaarlijk is. Onze kapitein Jan is een ervaren man en de Hembrug Eén is een robuust schip dat heel stabiel op het water ligt. Het heeft een goede geluidsinstallatie en er zijn verschillende dekken waarop je van het uitzicht kan genieten. We kunnen met het schip ook een grotere afstand afleggen dan waarmee eerder werd gevaren.’’

Het schip heeft een capaciteit van 300 personen, maar meestal wordt er met tot maximaal 125 mensen gevaren. De Hembrug Eén is toegankelijk voor mensen in een rolstoel. ,,Elke vaart is weer anders’’, zegt Klaus. ,,Dat heeft natuurlijk te maken met de samenstelling van het publiek, maar ook met de cast die aan boord is, de catering en de muziek. Het is ook een culturele belevenis. Er is entertainment, maar geen plat entertainment. Er wordt op een verrassende manier en met kwinkslagen een verhaal verteld.’’