Of de landelijke VVD-leiding er erg van onder de indruk zal zijn dat twee Wijdemeerse raadsleden de partij de rug toekeren, valt te betwijfelen. Anderzijds: als niemand de noodklok luidt, verandert er aan de omgang van de VVD met integriteitskwesties nooit iets.

Het patroon is wel duidelijk: komt een prominente VVD’er vanwege gesjoemel van welke aard dan ook in opspraak, dan is de eerste reactie: beweren dat het allemaal wel meevalt, pas na veel tegenstribbelen een integriteitsonderzoek laten doen en eventueel de functionaris op non-actief zetten. Het onderzoek naar Henry Keizer moest nog beginnen toen partijleider Rutte al zeker meende te weten dat Keizer een integere vent is.

Juiste antwoord

Israel en Vuyk vinden dat het anders moet. Israel: ,,Bij een crisis over integriteit is er maar één antwoord mogelijk en het juiste antwoord is: uitzoeken hoe het zit. Op grond van de uitkomsten kun je vervolgens conclusies trekken.’’

(Lees hier: Twee Wijdemeerse raadsleden stappen uit VVD om landelijke integriteitskwesties)

Op zichzelf bestaat daarover bij de Wijdemeerse liberalen – sinds novenber vorig jaar onderdeel van de oppositie - weinig verschil van inzicht. In januari schreef afdelingsvoorzitter Eric Kroesen een ontstemde brief aan het Haagse partijbureau over het gerommel van en rond VVD-minister Ard van der Steur (over de Teevendeal met crimineel Cees H. uit 2001).

Ook de Wijdemeerse VVD-fractieleider, Sieta Vermeulen, ergert zich aan de manier waarop de landelijke partijtop omgaat met integriteitskwesties. Het enige - maar wel grote - verschil is dat Vermeulen daaraan geen consequenties verbindt en Vuyk en Israel dat wel doen.

Niet lichtvaardig

Niemand betwijfelt dat de twee nu ex-VVD’ers het liberlisme zeer zijn toegedaan. Afdelingsvoorzitter en lokale fractieleider zijn ervan overtuigd dat Israel en Vuyk niet lichtvaardig tot hun besluit zijn gekomen.

Het kwam, zeker voor Vermeulen, niet uit de lucht vallen. Van onderlinge meningsverschillen over de Wijdemeerse politiek is geen sprake. Maar waar Vermeulen verder gaat als VVD-lid zien Vuyk en Israel niet langer kans hun ’goede naam langer aan deze partij (te) verbinden’. Met ’rotte appels’ in de landelijke partijtop wensen ze zich niet langer te encanailleren.

Dat ze op deze manier de noodklok luiden is – los van de vraag of het iets uithaalt – moedig te noemen. Ze geven een stevig signaal af terwijl te voorzien valt dat ze zichzelf daarmee politiek in de vingers snijden. Want hoe zal het met de twee nu partijloze liberalen verder gaan?

Geven ze hun raadszetels terug aan de VVD – wat niet hoeft van de Kieswet en de VVD-statuten – dan zijn ze binnenkort raadslid af. Andere mogelijkheden: ze gaan verder als zelfstandige fractie of sluiten zich aan bij een andere formatie in de raad.

Vooral dat laatste is onwaarschijnlijk. Een liberaal van VVD-snit wordt niet zomaar ineens een D66-liberaal, laat staan een CDA’er of een logisch onderdeel van de PvdA/GroenLinks-fractie. Aansluiting bij DorpsBelangen zou een heel gekke figuur zijn, want dan zouden Vuyk en Israel ineens weer deel gaan uitmaken van de coalitie die november vorig jaar juist met deze (toen nog) VVD’ers zo hard botste dat de breuk in de coalitie definitief werd. En tussen De Lokale Partij (DLP) en het oud-VVD-duo ligt nou net aangaande integriteit een stevig pijnpunt. Nog recent viel Israel daarover DLP-voorman Gert Zagt scherp aan.

Lot bezegeld

Zelfstandig verder gaan, lijkt voor Israel en Vuyk de enig mogelijke optie om nog even door te gaan als raadslid. Maar dan komen in maart volgend jaar de verkiezingen. Het is maar zeer de vraag of de kiezer waardering kan opbrengen voor een eventuele derde lokale partij (Lijst Israel/Vuyk) naast DB en DLP. Sluiten ze zich ter gelegenheid van de verkiezingen alsnog aan bij een andere partij dan is het bijna uitgesloten dat ze op verkiesbare plekken komen. Ze zullen in ieder geval de raadsleden van zo’n partij voor moeten laten gaan.

In alle gevallen lijkt het er dus op uit te draaien dat Vuyk en Israel met de moedige stap die ze hebben gezet om over de landelijke VVD een signaal af te geven hun eigen politieke lot hebben bezegeld. Wonderen daargelaten lijkt het heel onwaarschijnlijk dat ze na maart 2018 terugkeren in de Wijdemeerse gemeenteraad.