Met liefde voor ouderen

In de expositie zitten zes verhaallijnen. © Foto Annabel Oosteweeghel

Joyce Huibers
Hilversum

De serie ’Mature’ van fotograaf Erwin Olaf riep in 1999 weerstand op bij mensen. Dames van boven de zeventig, (vrijwel) naakt in uitdagende poses. De foto’s van Annabel Oosteweeghel in de serie ’Old Love’ zijn zachter, intiemer, maar het taboe is er niet minder om.

Een ouder stel dat de liefde bedrijft op het aanrecht. Een bejaarde vrouw die zich laat liefkozen door een jongere man. Een grijze heer die naar een jonge vrouw kijkt in een hagelwitte negligé. Het zijn beelden die we niet vaak zien. Ouderen en seks en intimiteit zijn geen geliefde combinatie. Daar weten we het liefst zo weinig mogelijk van.

Waarschijnlijk spatten juist daarom de veelal groot afgedrukte foto’s van Oosteweeghel van de oranje muren in Museum Hilversum. De wat donkere sluier die over veel foto’s hangt, passend bij de jaren zestig, zeventig setting waarin de foto’s zijn genomen, doet daar niets aan af. Het geeft zelfs dat benodigde intieme sfeertje, samen met de verschillende detailfoto’s als een verlaten handtas.

Bovendien biedt de setting een dubbele laag. Wij kunnen er met enige afstand naar kijken, omdat het verder van onze werkelijkheid afstaat. De oudere van nu was in die tijd echter jong. Het is dus ook een vorm van nostalgie.

Jong van geest

Net als bij Erwin Olaf destijds is deze serie van Oosteweeghel ingegeven vanuit de motivatie dat ’mooi’ niet alleen verbonden is met ’jong’. Speciaal voor Museum Hilversum werkte ze dat uit in het thema intimiteit. ,,In bladen, op televisie en in film is tegenwoordig alles geoorloofd bij jonge mensen. Maar de behoefte aan seks, intimiteit of simpel weg mooi gevonden willen worden, houdt niet op als je ouder wordt. Waarom kunnen we dat niet laten zien? Oudere mensen zijn ook prachtig en zeker tegenwoordig nog lang jong van geest.”

Hoe groot het taboe is, ondervond de Noordwijkse fotografe tijdens haar moeizame zoektocht naar modellen. ,,We zijn dit niet gewend. Vooral jongeren hebben hier moeite mee.” Afgestudeerd in audiovisuele vormgeving aan de Akademie voor Kunst en Vormgeving Sint Joost in Breda, pakt Oosteweeghel haar werk namelijk graag filmisch aan. Ze wil een verhaal vertellen en daardoor voelt iedere foto aan als een aparte scène. Naar eigen zeggen komt ze met modellen, met fictie, ook dichter bij de werkelijkheid dan met een meer documentair ingestoken fotoserie zou zijn gelukt.

Ware gevoelens

,,De scènes die ik nu in zes verhaallijnen laat zien, komen uit mijn hoofd, maar zijn wel gebaseerd op ware gevoelens en fantasieën van ouderen om mij heen. Ik wilde niet dat cliché beeld van twee bejaarden die braaf elkaars hand vast houden. Als je dit onderwerp goed voor het voetlicht wilt brengen, moet je het stoerder aanpakken. Niet om hard te shockeren, maar met liefde voor de oudere generatie.”

Haar compassie met ouderen ontstond na haar vorige vrije serie ’Oblivious’ (2015) waarin ze in twee verhaallijnen de herinneringen van de oudere generatie vastlegt. Ook die serie is volledig geënsceneerd in twee leegstaande jaren zestig bungalows waar de Noordwijkse toevallig in haar woonplaats tegenaan liep.

Oosteweeghel oogstte veel lof met ’Oblivious’ en wordt, ondanks een carrière van ruim twintig jaar, dan ook gezien als een aanstormend talent als het gaat om haar vrije werk. Een groter contrast met haar commerciële werk lijkt ook bijna niet mogelijk. Daarin spelen vrijwel uitsluitend perfecte jonge mensen de hoofdrol. De lijnen zijn strak, de kleuren helder, het leven is er altijd mooi. De fotografe noemt haar vrije werk dan ook ’haar andere kant’, waar ze nu eindelijk tijd voor heeft. Toch blijft haar insteek in beide gevallen hetzelfde. Ze wil een verhaal vertellen waarin ze de wereld net iets mooier maakt en mensen weg kunnen dromen. Oud en jong.

Te zien

’Old Love’ van Annabel Oosteweeghel is te zien tot en met 16 oktober in Museum Hilversum, Kerkbrink 6 Hilversum, opening zaterdag om 16.00 uur.www.museumhilversum.nl

Activiteiten

Bij de tentoonstelling van ’Old Love’ heeft Museum Hilversum voor het eerst een webmagazine gelanceerd op de website. Ook krijgen bezoekers een krant mee over de expositie. In beide uitgaven krijgen de verschillende verhaallijnen uit de expositie, middels verzonnen namen dan wel tekst van schrijvers, een gezicht.

Deze schrijvers, Corine Koole, Simone van Saarloos en Erik Vroons, geven ook een gastoptreden na de lezing van fotografe Annabel Oosteweeghel over het maken van ’Old Love’ op zaterdag 1 oktober. Een week eerder, op 24 september, geeft Oosteweeghel een medialab waarbij deelnemers op een set in het museum zelf een model uit de tentoonstelling kunnen fotograferen. Twee weken later, op acht oktober, worden de resultaten besproken. Diezelfde dag wordt ook een ronde tafel gesprek gehouden over schoonheid en ouderdom met de fotografe, museumdirecteur Stef van Breugel, schrijfster Xaviera Hollander en geportretteerde Mirjam de Ruyter.

Meer nieuws uit Gooi en Eemland

Ombudsteam

Ons Ombudsteam springt in de bres voor de consument.