’GNR 2.0 staat nu stevig in de steigers’
Onder leiding van onafhankelijk interim GNR-voorzitter Karen Heerschop is de afgelopen maanden hard gewerkt om de inbreng van deelnemers en andere belanghebbenden op het Transitieplan 2015 te verwerken. Nu ligt het voorstel voor het Transitieplan 2016 op tafel, dertien trajecten met bijbehorende begrotingen. „Het is inmiddels door het dagelijks bestuur goedgekeurd en wordt donderdag voorgelegd aan het algemeen bestuur. Met dit plan staat het GNR 2.0 nu stevig in de steigers,” zegt Heerschop.
De op 1 april aangetreden Karen Heerschop ervaart het interim-voorzitterschap van het Goois Natuurreservaat inmiddels als haar op het lijf geschreven. Niet echt verbazingwekkend, want als dochter van een Erfgooier stroomt bij haar het GNR-bloed door de aderen.
„Het GNR beheert al 85 jaar de door de Erfgooiers ingebrachte natuurgebieden van het Gooi en het is aan het GNR te danken dat de inwoners van het Gooi in zo’n mooie groene omgeving wonen, met veel natuur waartoe ze vrije en gratis toegang hebben. Ze nemen dat maar als vanzelfsprekend aan en beseffen vaak niet dat het GNR dat met hand en tand heeft verdedigd. Want gemeenten hadden voor uitbreidingsplannen soms maar wat graag aan landjepik gedaan en het tracé van de A27 naar Almere zou dwars het Gooi hebben gelopen, in plaats van zoals nu er langs.”
Als wethouder verkeer van Hilversum in de jaren 2001 – 2006 maakte Heerschop zelf zoiets mee. „We hadden in Hilversum plannen om van de Erfgooiersstraat een rondweg te maken en als wethouder verkeer legde ik bij het GNR het verzoek neer om dat mogelijk te maken door een strook natuurgebied langs de Erfgooiersstraat daarvoor af te staan. Maar in die tijd zat ik namens Hilversum ook in het GNR-bestuur en was ik secretaris. Ik heb toen als secretaris vanuit het GNR een brief aan de wethouder van Hilversum, mezelf dus, geschreven dat het ondenkbaar was dat het GNR voor zo’n plan natuurgebied zou willen opofferen.”
Protesten
Het is overigens een grappige anekdote hoe destijds de waarnemend GNR-voorzitter, Larens burgemeester Elbert Roest, Heerschop vond als interim-voorzitter. Heerschop was tot 1 januari waarnemend burgemeester van de gemeente Zeevang geweest, totdat die op 1 januari van dit jaar werd samengevoegd met Edam-Volendam.
In januari was Heerschop aanwezig op het jaarlijkse diner van (oud-)burgemeesters van de provincie Noord-Holland en zat bij toeval bij Roest aan tafel. Die was, nadat de aanvankelijk beoogde verregaande samenwerking tussen het GNR en de Provinciaal Waterleidingbedrijf Noord-Holland (PWN) na hevige protesten in het Gooi was geblazen, op basis van het Transitieplan 2015 wat moest leiden tot een sterk en toekomstgericht zelfstandig GNR op zoek naar een onafhankelijk interim-voorzitter.
In het tafelgesprek van de (oud)burgemeesters kwam onder meer een eventuele BEL-fusie ter sprake, waarbij en passant ook de geopperde variant van een aansluiting van de BEL bij de provincie Utrecht werd genoemd. „Onbestaanbaar,” zei Heerschop uit de grond van haar hart, „Laren en Blaricum horen onvervreemdbaar bij het Gooi en kunnen nooit bij Utrecht horen.” Die moet ik als interim voor het GNR hebben, moet Roest toen hebben gedacht.
Onder de bezielende leiding van Heerschop zijn de afgelopen maanden de door de participanten als daar zijn de Gooise gemeenten en belanghebbenden als de Vrienden van ’t Gooi ingebrachte zienswijzen op het Transitieplan 2015 verwerkt tot het Transitieplan 2016. „Daarin zijn nu dertien trajecten opgenomen met een bijbehorende financiële onderbouwing, die in de komende tijd door werkgroepen zullen worden uitgewerkt.
Trajecten als de bestuurvorm, hoe de organisatie eruit moet zien, beleidszaken en burgerparticipatie, het in beeld brengen van verdienmodellen, de samenwerking met de regio en hoe om te gaan met projecten en de interactie bij de burgers. Aan het eind van het jaar zullen de uitkomsten van die trajecten en de keuzes die hierin gemaakt kunnen worden aan het bestuur worden voorgelegd.’’
Natuurbegraven
,,Zo zullen er wat de verdienmodellen betreft besluiten moeten worden genomen. Willen we bijvoorbeeld wel of niet de mogelijkheid voor natuurbegraven bieden en als we dat niet willen, moeten we duidelijk maken wat dat betekent voor de begroting. Ook zullen we naar de inwoners van het Gooi transparanter moeten zijn waar het de projecten betreft. Zoals laatst is gebeurd bij de Natuurverbinding Hoorneboeg, waar omwonenden zich overvallen voelden, moet niet meer voorkomen. We zullen omwonenden er voortaan in een vroeg stadium bij moeten betrekken. Maar burgerparticipatie brengt kosten met zich mee, dus ook dat is een duidelijke keuze.”
Volgens Heerschop moet het GNR-bestuur meer gaan sturen op inhoud en niet in de eerste plaats op financiën.
„Er wordt gezegd dat er een tekort is van vijf ton, maar dat hoeft niet zo te zijn als je uitgaat van haalbare ambities. In het verleden hebben de Gooise participanten om niet of voor een symbolische euro gronden afgestaan aan het GNR. Daarmee kwamen ook de onderhoudskosten op de begroting van het GNR. Maar er kwam geen geld bij en er werd door de participanten zelfs bezuinigd op hun bijdrage aan het GNR. Ook andere overheden, nieuwe wet en regelgeving en een veranderende samenleving hebben invloed op de activiteiten en de begroting van het GNR. Vergelijk het maar met een tuinman. Als je een afspraak hebt dat hij je tuin onderhoudt voor een bepaald budget en na verloop van tijd is je tuin twee keer zo groot geworden en mogen de buren en anderen meepraten en eisen stellen aan de inrichting van je tuin, dan zal de tuinman zeggen: dat is goed, maar dat kan niet met het budget dat u mij beschikbaar heeft gesteld.”
Helder
Wat dat betreft deelt Heerschop wel de opvatting van Vrienden van ’t Gooi-voorzitter Johan Jorritsma, die onlangs in deze krant het GNR adviseerde: „Kom nu met een Transitieplan met een duidelijk geformuleerde visie en (financieel) doel , en maak duidelijk wie daarvoor aan de lat staan. Wees helder wat er van wie wordt verwacht.” Daarmee met name doelend op de Gooise participanten, die niet langer voor een dubbeltje op de eerste rang zullen kunnen zitten.
Heerschop: „Het is duidelijk dat we als we willen dat het GNR ons prachtige natuurgebied blijft beschermen, onderhouden en ontwikkelen met oog voor maatschappelijke ontwikkelingen, keuzes moeten maken. En daar hangt een kostenplaatje aan. Als men dat er niet voor over heeft, zullen ambities moeten worden bijgesteld.”
Wat Karen Heerschop betreft, „staat met het Transitieplan 2016 het GNR 2.0 nu stevig in de steigers en kunnen we het Goois Natuurreservaat toekomstbestendig en klaar maken voor de toekomst, als een zelfstandige organisatie.”